Misschien heb je dit blog los gevonden, dan is het leuk om te weten waarom ik dit blog geschreven heb. Als je deze intro al kent, lees dan verder bij ▶
Het fijne van een businessplan is dat je altijd precies weet waar je aan toe bent, omdat je alles van tevoren hebt uitgedacht. Iedere ondernemer die zo’n plan heeft zegt dan ook:
“Als ik de afgelopen twee jaar bekijk, is alles precies gelopen zoals ik had gedacht”
Toch? … Natuurlijk niet!
Het loopt áltijd anders dan gepland 🙂 Ook bij mij. Een mooi voorbeeld kreeg ik cadeau bij de lancering van de service ’Businessplan review’, waarmee ik ondernemers verder help met hun plannen. Waar ik dacht: ’laat ik bij het begin beginnen’, blijkt dat alleen al het woord ‘businessplan’ voor velen een heel andere betekenis heeft dan voor mij…
Dus, een mooie kans om dat verder te onderzoeken. Hoe zie ik zo’n plan? Waarom ben ik er enthousiast over? En wanneer gebruik ik ze? Er zijn veel vormen, varianten en doelen met zo’n plan. Allemaal goed, allemaal nuttig, mits goed ingezet.
Ik grijp deze kans aan om de 5 grootste misverstanden over businessplannen de wereld uit te helpen!
Deze week de eerste: ▶
Misverstand 1: Een businessplan maken is moeilijk en ingewikkeld
Laten we beginnen met de term ‘businessplan’. Wat is dat eigenlijk? De Dikke Van Dale omschrijft ‘plan’ als: ‘opzet of voornemen’. Dat betekent dus zoiets als ‘je hebt (ongeveer) bedacht waar je heen wilt of wat je wilt bereiken.’ Een businessplan is dan dus een opzet voor je business, waarin in ieder geval staat wat je wilt bereiken. Uiteraard kan dat zowel voor een nieuwe of een bestaande business zijn.
Mijn voornemen met de ‘businessplan review’ is bijvoorbeeld om tientallen ondernemers per jaar te helpen een beter businessplan te maken. Eentje waar ze echt wat mee kunnen of die bruikbaar is voor het beoogde doel. Die behoefte had ik getest; het blijkt veel voor te komen dat je je blind staart op je eigen business. De tweede test was, of ik ook nieuwe ondernemers kon aantrekken om hen te helpen met hun businessplan. Door in gesprek te gaan met mensen die nog niet van onze dienst hadden gehoord, kwam ik er achter dat de term businessplan niet aanspreekt op de manier die ik voor ogen had. Het was dus tijd om de route aan te passen…
En de beste route kan ik natuurlijk alleen maar kiezen als ik heb nagedacht over welke routes ik zou kunnen nemen. Voor mij is een businessplan dus een soort routekaart. Je weet welke kant je op wilt en met die kaart in je hand volg je de route die je het beste lijkt. Binnen de spelregels van het ondernemen zijn natuurlijk veel verschillende manieren om bij je doel aan te komen.
Iets wat je zeker weet, is dat het volgen van de route die je kiest, nooit vlekkeloos en soepeltjes zal verlopen. Zelfs niet als je er goed over nadenkt. Geeft niets. Daar leer je van en kun je mee dealen, vaak wordt het er zelfs beter door! Maar als je de ‘obvious’ minder slimme routes niet vooraf bedenkt, dan maak je het jezelf onnodig moeilijk. Bij het maken van een plan bedenk je dus vooraf welke beren je op de weg kunt tegenkomen en welke valkuilen je kunt zien vanaf waar je nu staat. Vergeet daarbij niet de valkuilen die je zelf graaft…
“Everything should be made as simple as possible, but not simpler.”
- Albert Einstein
Voor wie maak je zo'n plan?
Een hele belangrijke vraag, want dat bepaalt hoe je plan eruit moet zien.
In eerste instantie is zo’n businessplan er voor jou en je bedrijf. Dat plan hoeft helemaal niet complex te zijn, juist liever zo eenvoudig mogelijk, maar niet té. Eenvoudig betekent natuurlijk niet per se ‘gemakkelijk uit te voeren’, het kan af en toe best lastig zijn om iets voor elkaar te krijgen.
Soms maak je ook juist een plan voor anderen, om te laten zien dat je weet waar je aan begint. Dat kan zijn om een partner te overtuigen, een financiering te onderbouwen of om te laten zien dat jouw plan beter is dan andere plannen. Ik weet nog goed dat we het businessplan schreven voor Zorgoppas. We moesten ons houden aan een vooraf vastgesteld format. Heel anders dan wanneer ik het alleen voor mezelf zou doen. Maar dit plan schreven we dan ook om een jury te overtuigen. Die had een vast format nodig, zodat het makkelijker werd om te kunnen vergelijken en beoordelen. Met uitgebreide analyses, financiële prognoses en impact-analyse. Maar zo’n format is alleen interessant als het jou verder helpt. Omdat het ons €100.000 startkapitaal opleverde was het zeker de moeite waard…
Maar het start nooit met een groot uitgewerkt plan. Het start met een idee, met iets wat iemand wil hebben of waar iemand mee geholpen is. Die ‘iemand’ wordt ook wel ‘klant’ genoemd. Vervolgens ga je testen of die klant écht wil hebben wat je hebt bedacht. Jos Burgers weet dat mooi te verwoorden in zijn laatste boekje;
“Wat is er zoal nodig om die kansen te pakken en een nieuw bedrijf te starten? Niet erg veel. Geen zakelijke bankrekening, geen logo, geen inschrijving bij de KvK, geen flitsende website en geen glanzende brochure." [...] Elk succesvol bedrijf begon ooit met één klant.”
- Jos Burgers
Eenmaal een klant gevonden, dan kun je gaan uitbouwen. En wat die klant gekocht heeft, dat moet je aan iedereen gemakkelijk kunnen uitleggen. Eigenlijk in één zin, lekker simpel & makkelijk te onthouden. Dan wordt het automatisch gemakkelijker om nieuwe potentiële klanten te vertellen waarvoor ze bij jou moeten zijn.
Ook je doel met je bedrijf mag net zo simpel geformuleerd worden. Dat helpt je aan de ene kant om op koers te blijven en te werken aan zaken die er wél toe doen. Aan de andere kant geeft het anderen de mogelijkheid je een handje te helpen richting je doel. Want iemand kan je pas helpen als die weet wat je wilt.
Wat heb je er dan aan?
Jouw plan zorgt ervoor dat je minder fouten maakt, minder tijd verspilt, ziet waar je (nog) niet goed genoeg bent en waar je hulp wilt inschakelen. Maar bovenal zorgt het ervoor dat je vooruit blijft gaan richting dat doel. Zo zorg je dat je niet alleen maar heel hard rent, om vervolgens te realiseren dat je uitgekomen bent bij een doel waar je helemaal niet wilde zijn…
Hoe start je met een eenvoudig & simpel business plan, wat je écht gaat helpen?
★ Stap 1: BEGIN! Pak een vel papier en schrijf op wat je doel is. Wees concreet. Want doelloos ondernemen slaat nergens op. Zorg dat het doel ver genoeg weg is om voorlopig als doel te kunnen dienen. Tip: Een doel formuleren hoeft niet ingewikkeld of hoogdravend te zijn.
★ Stap 2: Welke routes zie je nu om dat doel te bereiken? Of in ieder geval je een heel eind in de richting kunnen brengen? Neem de tijd voor een brainstorm met jezelf en schrijf ze allemaal op, hoe onzinnig ze ook kunnen lijken in eerste instantie. Kiezen doe je later.
★ Stap 3: Kies een route en bedenk hoe (en hoe lang) je deze gaat testen om te weten of dit een goede route is. Kan je hiervoor een klant vinden? Hoe ga je die helpen en wanneer neem je een andere route? Of is dit de enige?
Je doel en gekozen route is de basis van je supereenvoudige plan. Moet lukken toch?
In deel 2 heb ik het over aannames, altijd leuk, want “Assumptions are the mother of all fuck ups!”
